wtorek, 23 września 2014

Dzień Języków 2014 - odwiedzamy Węgry i uczymy się języka węgierskiego!

Odwiedzamy Węgry! Europejski Dzień Języków 2014
26.06.2014
1.       Taniec węgierski Bramsa, czardasz oraz Węgierska Rapsodia Ferenca Liszta (jego portret jest na karcie pracy) – można je w tle puścić dzieciom podczas pracy.
2.       Ogólne informacje o Węgrzech  - karta pracy - odczytywanie nazw sąsiadów oraz stolicy, może pokazanie na prawdziwej mapie gdzie Węgry się znajdują. Można skorzystać z prezentacji, którą należy pobrać pod tym adresem:
 http://music-dance.ehost.pl/STREFA-md/files/downloads.php?cat_id=11
3.       Św. Kinga – opowiedzieć dzieciom legendę.
Kiedy polski książę krakowsko – sandomierski Bolesław poprosił o rękę węgierskiej królewny Kingi, ta zwróciła się do swego ojca, aby w wianie nie dawano jej złota i kos­­ztowności, gdyż niosą ze sobą pot i łzy ludzkie. Nie chciała też roju służby, bo ta jest znamieniem pychy. Życzyła sobie tylko jednego skarbu – soli, którą chciała dać swej przyszłej ojczyźnie. Król Węgier podarował jej zatem najbogatszą kopalnię w Marmarosz. Kinga wrzuciła do szybu tej kopalni swój pierścień zaręczynowy i wyruszyła w drogę do kraju męża, zabierając ze sobą doświadczonych górników węgierskich. W Polsce kazała im szukać soli, a gdy górnikom się to udało, okazało się, że w pierwszej rozłupanej przez nich bryle (zwanej bałwanem), znalazł się ów pierścień zaręczynowy, wrzucony do kopalni na Węgrzech! W taki oto sposób powstała kopalnia soli w Wieliczce, która działa do dzisiaj.

Kolorowanie Kingi, spróbowanie soli? Tutaj można również opowiedzieć, że najbardziej z Węgrami kojarzy się papryka oraz gulasz, i dać dzieciom do spróbowania właśnie paprykę świeżą lub odrobiną suszonej posypać kanapki?

4.       Nauka węgierskiego: (https://www.youtube.com/watch?v=6-NIOJ62hzg&list=PLg-t-TEm7Jmptj7J2boJnQCGuk1geX1XF) POWITANIA – powtarzanie za panią z filmiku
Węgrzy często podają sobie ręce na powitanie, a dziewczyny całują w dwa policzki.
Szia – cześć na powitanie i na pożegnanie
Sziasztok – cześć ludzie
Jo napot – dobrego dnia
Jo reggelt -  dzień dobry
Jo estet – dobry wieczór
Viszontlatasra – do widzenia

LICZBY 1-10
(https://www.youtube.com/watch?v=Z9zS4Zf4X84&list=PLg-t-TEm7Jmptj7J2boJnQCGuk1geX1XF&index=6)  - PANI MÓWI TE LICZBY I POTEM DZIECI MOGĄ JE POWTARZAĆ
Proponuję, aby klasa II i III – każde dziecko wybierze sobie jedną ulubioną liczbę i ją zapisze na tej karcie pracy o Węgrzech, czy też możecie o tych liczbach zrobić sobie mały plakat na gazetkę pamiątkową.
egy
kettő
három
négy
öt
hat
hét
nyolc
kilenc
tíz
Na koniec zajęć proponuję rundkę podsumowującą – każde dziecko ma dokończyć zdanie, np.:
Warto pojechać na Węgry, ponieważ …………………..
Najbardziej podobało mi się dzisiaj ……………………..
Słowo, które zapamiętam to …………………………….
NIE ZAPOMNIJCIE DZIECIOM ZROBIĆ ZDJĘĆ, MOŻE Z KARTAMI PRACY, MOŻE POD TABLICĄ Z WYŚWIETLONĄ PREZENTACJĄ, ŻEBY TE WĘGRY GDZIEŚ W TLE SIĘ POJAWIŁY NA ZDJĘCIU.

niedziela, 21 września 2014

Jak tłumaczy się poezję?

Dylemat tłumacza-poety - czy zostać wiernym tekstowi czy przetłumaczyć go dosłownie? Pamiętacie naszą lekturę "Tajemniczy ogród"? Występował tam ptak, który zaprowadził Mary do ogrodu - w tłumaczeniu starszym nazywał się rudzik, w tłumaczeniu młodszym gil. Bardzo wiele zależy od tłumacza, zwłaszcza w przypadku poezji. Znalazłam dla Was taki przykład przekładu wiersza Williama Blake'a. Zobaczcie, jakie to ciekawe...
http://www.osme-pietro.pl/poezja-f23/william-blake-tygrys-t1197.html



THE TIGER

by: William Blake (1757-1827)

TIGER, tiger, burning bright
In the forests of the night,
What immortal hand or eye
Could frame thy fearful symmetry?

In what distant deeps or skies
Burnt the fire of thine eyes?
On what wings dare he aspire?
What the hand dare seize the fire?

And what shoulder and what art
Could twist the sinews of thy heart?
And, when thy heart began to beat,
What dread hand and what dread feet?

What the hammer? What the chain?
In what furnace was thy brain?
What the anvil? What dread grasp
Dare its deadly terrors clasp?

When the stars threw down their spears,
And water'd heaven with their tears,
Did He smile His work to see?
Did He who made the lamb make thee?

Tiger, tiger, burning bright
In the forests of the night,
What immortal hand or eye
Dare frame thy fearful symmetry?
 

Tygrys tł. mariamagdalena

Tygrysie, blasku w leśnej nocy
Czyje to dłonie, czyje oczy
Tak nieśmiertelne, uczyniły
Groźną symetrię twojej siły?

W niebiosach czy w oddali na dnie / W niebiosa czy w odległe cienie
Wzniecono oczu twoich żagwie / Sięgnięto po twych ócz płomienie
Na jakich skrzydłach śmiał się wzbić
By dłonią ogień w tobie skryć?

Jakich to ramion tajemnice
Serce ci splotły i tętnice
I czyja sztuka tchnęła bicie
Straszliwą ręką dając życie?

Pod jakim młotem skry rozprysły
By łańcuch w mózg skuł twe zamysły
Jakie kowadło posłużyło
By zadać kres trwóg groźnym siłom?

Gdy grady włóczni z gwiazd opadły
Wilżąc niebiosa płaczem nagłym
Czy dał ci uśmiech - sen poranka -
Stwórca tak twój, jak i baranka?

Tygrysie, blasku w leśnej nocy
Czyje to dłonie, czyje oczy
Tak nieśmiertelne, uczyniły
Groźną symetrię twojej siły?







Dosłowne: Tygrys

Tygrysie, tygrysie, płonący jasno
W lesie nocy
Jaka nieśmiertelna dłoń lub oko
Mogła ukształtować twą [staroang.] przerażającą symetrię?

W jakich odległych głębiach lub niebach
Płonął ogień twoich oczu?
Na jakich skrzydłach on [=/=płomień, chodzi o Boga] ośmielił się wspiąć?
Jaka dłoń ośmieliła się chwycić płomień?

I jakie ramię, i jaka sztuka
Mogła skręcić żyły twego serca?
I kiedy to serce zaczęło bić?
Jaka straszliwa dłoń? I jakie straszliwe stopy?

Jaki to młot? Jaki to łańcuch?
Na jakim palenisku był twój mózg?
Jakie to kowadło? Jaki straszliwy chwyt
Ośmielił się ująć jego [=mózgu] śmiercionośną trwogę?

Kiedy gwiazdy rzuciły swoje włócznie w dół
I nawodniły niebiosa swoimi łzami
Czy uśmiechnął się widząc swoje dzieło?
Czy on, który stworzył baranka, stworzył ciebie?

Tygrysie, tygrysie, płonący jasno
W lesie nocy
Jaka nieśmiertelna dłoń lub oko
Mogła ukształtować twą przerażającą symetrię?